Kreskiñ betek degadoù a viliadoù a reas ar boblañs neuze.Īdalek ar bloavezhioù 6500–5500 kt JK e kemmas hin dezerzh ar reter, pa zeuas tommoc'h ha sec'hoc'h. Glepoc'h a-galz e oa an hin d'ar mare-se, ha kompezennoù digor e oa ar pezh a zo dezerzhioù hiziv.Į-kichen kêr Al-Azraq e biz ar vro ez eus bet kavet annezioù eus Henoadvezh ar maen, ha binvioù evel bouc'hili, kontilli ha kraverezoù.Į Nevezoadvezh ar maen e voe staliet kêriadennoùigoù, a-drugarez da zonedigezh ar gounezerezh ( edoù, piz, fer) ha d'an doñvadur ( givri). Hen Jordania Įn Henoadvezh ar maen e oa poblet Jordania dija, gant hemolc'herien-gutuilherien a heulie tropelladoù loened en o c'hlask war andonioù ha peurlec'hioù. En diwezh e voe lonket Jordania e sevenadurioù Henc'hres, an Impalaeriezh roman ha Persia.Ībaoe kreiz ar VII vet kantved ez eo chomet Jordania e daouarn lies tierniezhoù arab hag islamek. O tont eus ar c'hornôg ez astennas Henegipt ar Faraoned he c'halloud hag he sevenadur betek bro ar stêr Jordan, tra ma 'z erruas an Nabateaned, ur boblad kenwerzhourien gantreat a-orin eus su Ledenez Arabia, da staliañ kreiz o impalaeriezh e su Jordan a-vremañ. Neuze, abaoe ganedigezh ar sevenadur a anavomp e c'hoarias Jordania ur perzh pouezus en eskemmoù etre an norzh hag ar su, ar reter hag ar c'hornôg, evel ma ra en deiz a hiziv c'hoazh.Įn abeg d'e lec'hiadur kreiz e voe meur a berc'henn da diriad Jordania e-pad an Henamzer, pa voe lodennoù anezhañ en Iraq kozh dre impalaerezhioù Sumer, Akkad], Babilon, Asiria ha Mezopotamia.
Peogwir e oa tiriadoù Palestina ha Jordania ur c'hroashent er Reter-Nesañ e voent ul liamm etre Afrika, Azia hag Europa. Į Jordania e voe ul lod eus ar c'hêriadennoù koshañ bet savet gant mab-den, ha darn eus sevenadurioù meur ar bed o deus lezet eno testenioù a c'heller gwelet hiziv an deiz c'hoazh. Ur feur-emglev peoc'h a sinas gant Israel e 1994.Į vab Abdallah II, a voe roue e 1999 da heul marv e dad, a gendalc'has gant an adaozoù politikel hag armerzhel, met a-c'houde an Nevezamzer Arab a c'hoarvezas er Reter-Nesañ adalek ar bloavezh 2010 e kendalc'h Jordaniz da c'houlenn muioc'h a frankizouriezh politikel, adaozadoù er gouarnamant ha gwellaennoù armerzhel.Ībaoe miz Genver 2014 emañ Jordania e Kuzul Surentez ABU, gant ur sez dibad, evit ar predad 2014- 2015. E 1988 e tilezas Hussein Iañ arc'hadur Jordania er Glann Gornôgel, da vat ha da viken. E 1946 e c'hoarvezas dizalc'hegezh Treuzjordania, a droas da Rouantelezh Hachemit Jordania, renet gant ar roue Abdallah Iañ Jordania betek 1951 ha Talal Iañ eus 1951 betek e zilez e 1952.Īr roue Hussein Iañ, a renas war-lerc'h e dad, a zeuas a-benn da gas e vro war-raok en desped d'ar gevezerezh a voe etre SUA, URSS hag an R.-U., lod Stadoù arab, Israel hag un darn vras eus poblañs Palestina.Į 1967 e rankas Jordania lezel Glann Gornôgel ar stêr Jordan gant Israel a-c'houde ar Brezel C'hwec'h Devezh. E 1921 e tivizas al leuriad krouiñ ur rannvro damemren, anvet Emirelezh Treuzjordania, disrannet diouzh Palestina. Ur rouantelezh vonreizhel eo, hag un ezel eus ABU, eus ar C'hevre Arab hag eus Aozadur ar C'hevelerezh Islamek.ĭa heul ar Brezel-bed kentañ ha freuzidigezh an Impalaeriezh Otoman, Kevredigezh ar Broadoù a leuras ar Rouantelezh-Unanet (R.-U.) da c'houarn an tamm brasañ eus ar Reter-Nesañ. Jordania, ent-ofisiel Rouantelezh hachemit Jordania, zo ur vro eus ar Reter-Nesañ lec'hiet er reter da Sisjordania hag Israel, en norzh da Arabia Saoudat, er c'hornôg da Irak hag er su da Siria.
Gant Kevre ar Broadoù d'an 23 a viz Gwengolo 1922 Pan echuas al leuriadur bet roet d'ar Rouantelezh-Unanet
0 kommentar(er)
